كيش رودبار بهشت كوچك من
روستاي كيش رودبار
 
 

تالشستان

تالشستان، سرزمینی است که در روزگاران کهن به منطقه وسیعی گفته می‌شد که از شمال با آلبانیای قفقاز، و از شرق به دریای خزر و از جنوب به اسپیه‌رو یا سپیدرود و از آن به حدود مارلیک یا عمارلوی کنونی می‌رسید و از غرب نیز دشت و پهنه‌ اردبیل، مغان و منطقة کوهستانی نیر و سراب را دربر می‌گرفت. تالش نام یکی از تیره‌های آریایی است که سکونت گاه اصلی آن‌ها در البرز غربی از جنوب شرقی جمهوری آذربایجان آغاز شده و تا شمال غربی استان گیلان و مناطقی از استان اردبیل در ایران ادامه دارد.

تالشی‌ها در نیمه دوم قرن هجدهم بعد از کشته شدن نادرشاه و آغاز هرج و مرج در ایران استقلال خود را به دست آوردن و حکومت خوانین تالشی را تاسیس کردند و شهر لنکران را به عنوان پایتخت خود انتخاب نمودند. ناگفته نماند که لنکران از قدیمترین زمان تا به حال مرکز سکونت تالشی‌ها به شمار می‌رود.در سال ۱۸۱۳ میلادی با امضای عهدنامه گلستان بخشی از تالش به روسیه پیوست ودر سال ۱۸۲۸ میلادی با امضای عهدنامه ترکمن چای این پیوند تصویب و تثبیت گردید تالشی‌ها به دو قسمت تقسیم شدند. یک قسمت آن تحت سلطه روسیه و بخش دیگر آن تحت حاکمیت دولت ایران قرار گرفت. البته این بخشی از تاریخ پرفراز و نشیب تالشان می‌باشد.

 



هچی پوچه خواو!!

( با کسب اجازه از روان زنده یاد شیون فومنی)

روبـه تهــرون که خسـم گیـلـونی خواوی وینـم از

دا چـمــون ویچــیـنــم زمـــونــه عـذابـی ویـنــم از

چـمـه یـنــک چـمــه خــواو درا وا ام غـریـبـــه جـا

کیــلاغــا پیشی اشـتـه مـروجـه خـواوی ویـنـم از

چمـه هـمـسوئه سـاتــه امـبــارتی ســه مرتـبــه

هـمسوئه کیـلاغا پیـشی اشته غـورافی وینـم از

زونــوم مــورام ژنـــده شه اسـپـه ســری نـدبـره

الــکی اشـــتــه دازی بســـاوبســاوی ویـنـــم از

اینه وام آخا ینـک خواوی کو نی مه دس نـکشی

چـمه مـیـده جـوشـا تــه ای لاکـیتــاوی ویـنــم از

ترسم تورآبوم نصفه شبون هفت خواوی مینیکو

اشــتــه شـی یـه ینکی کـــلـه خــراوی وینــم از

همـه اشتــن مـردکـونـه خـنــده و شـوقــو کــرن

مـه اشـتـه نـمکــه یـاری بساو بسـاوی وینــم از

نـشتــیــره قـبــری ســری کـــرا مـــرا آرده یـاری

مـرده شــوربـرده  اشته  دس آسیــاوی وینـم از

درازه روزی ویــــل آبـیـــــره تــــرا مَـــلَـه گــردی

چمه پیـشی اشته کــنه عکسی قـابی ویـنـم از

ایـتــا روز کــع ویـشوری ایـتــا روز شنـدرشـوری

ذیلـه ای مه هـمش که اشته تنـدوتاوی وینـم از

چــمـه شـکـه چـرک وچــلــونــه وژه بـــو دلـکـه

اشــته گــلاوه شیـشـه مکـــه گـــلاوی وینـم از

از کــرا ســـیلـه ژنــم  چـمــه دیـمی سـر آکــرم

درعــوض اشـتــه گـلــنــــده زرده آوی ویــنـم از

شبــو روزصــد دفــا عـیـزرائــیـلی را نـامــه آدم

نشـم راه دیـئسم که کی چــه جــوابی وینـم از

هفت خواوی مینه مسافیرخونه چی مه دخونو

ایـزم چفــه عـرق چمـه رخـت خـواوی ویـنــم از

تنـد تـند شیـطـونی لنـت کرم چـمـه خـدانه وام

کی مـوسـله روخـونی لاره چـمـه اوی ویـنـم از

ازکه ماشـیــن ندارم ماتور چی پشـتی دچـیکـم

بورونـو گـشتی جاده شیــکارگـوراوی ویـنــم از

بـورونــو دا پـه وزه کـرفــه کــوه مـــرخـــا سـرا

گـولــه دیـلـه رفـی سر اربـا دوشـاوی ویـنـم از

بــو رقــایـبـــه روزی خــرمــا دنـم نـونـی دیــلـه

آدم هـمسوئــه کعـــون چـــه اَ صـواوی وینـم از

کــرفـه کــوه هـــوا دبـو چـمــه کـلـــه ایـتــا روز

دِه دِه ســـرا اوردک و کــرگ و کــواوی وینــم از

خـله لـون عـومــری اگـه تــرا هـنی باقی بـوبـو

باهــاره روزون گیـریــه سـوزه عــلافی وینـم از

 

این شعرهمان شعرطنزگیلکی" اچه مجی خواب" زنده یاد شیون فومنی است که  توسط نعمتی کرفکوهی ( خلهلون) از شکل گیلکی خارج وعینا به تالشی به نظم در آورده شده است (بااندکی دخل وتصرف وتخلیص)



نمونه یک خونه روستایی در روستای شولم فومن

 



نمایی از ورودی کیش رودبار

 



سرویس: استانها ، تاریخ: ۲۷/خرداد/۱۳۹۳ ۴۰۴۱۵۹

 تسنیم گزارش می‌دهد/

جشنواره پیله ابریشم فومن، سنتی که یک صنعت را زنده می‌کند

کرم ابریشم

خبرگزاری تسنیم:جشنواره پیله کرم ابریشم فومن، به منظور احیا و معرفی این صنعت فراموش شده در گیلان برای نخستین بار در این شهرستان برگزار می‌شود تا علاوه بر احیای این سنت درآمدی در کنار درآمد خانوارهای روستایی ایجاد کند.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از  فومن،پرورش کرم ابریشم در بین رشته‌های مختلف کشاورزی یکی از رشته‌های جذاب و با تولید آسان‌تر در سایر بخش‌ها برای تولید کنندگان است، زمانی این محصول به بار می‌نشیند که کشاورزان درآمدی ندارند و در حال هزینه کردن در سایر بخش‌ها هستند.

کار تولید زمانی شکل می‌گیرد که نیروی بیکار و ارزان قیمت در گیلان وجود دارد  و از زنانی که در مزرعه نباشند تا افراد سالخورده و کودکان هم می‌توان در توسعه ابریشم نقش مهمی را ایفا کنند.

پرورش کرم ابریشم به عنوان درآمد کمکی برای ماندگاری کشاورزان و روستائیان در روستاها مهم است که توسط مسئولان کشاورزی و استان توجه ویژه‌ای در این سال‌ها به این صنعت شده که با برگزاری جشنواره‌های متعدد قصد دارند این صعنت را مجددا معرفی، فرهنگ‌سازی و احیا کنند.

به همین منظور نخستین جشنواره پیله کرم ابریشم 29 خرداد ساعت 17 عصر در کیلومتر پنج جاده فومن به سمت ماسوله برگزار می‌شود.

گیلان پایلوت پرورش کرم ابریشم و محصولات ابریشمی است

رئیس اداره ورزش و جوانان فومن در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم با اشاره به برگزاری نخستین جشنواره پیله ابریشم در این شهرستان، اظهار کرد: گیلان پایلوت کرم ابریشم و محصولات ابریشمی بوده و جشنواره‌های بسیاری در سطح استان داشته است.

علی نظری با بیان اینکه برگزاری جشنواره یک سنت در منطقه ما است، افزود: به همین دلیل بر آن شدیم تا برای زنده نگاه داشتن این سنت و میراث با همکاری شرکت ابریشم ایران است جشنواره را برگزار کنیم.

پرورش کرم ابریشم یک سنت دیرینه تاریخی است

رئیس شرکت ابریشم فومن در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم با بیان اینکه پرورش کرم ابریشم یک سنت دیرینه تاریخی است،گفت: مردم منطقه از قدیم به پرورش کرم ابریشم می‌پرداختند و شرکت ابریشم این شهرستان به پخش نوغان و توزیع رایگان نهال‌ها اقدام می‌کند.

سمیع رفیعی  با بیان اینکه جشنواره پیله کرم ابریشم در منطقه‌ای که خاستگاه پرورش کرم ابریشم است برگزار شود، افزود: روستاهای گشت رودخان، کمال محله و شولم به ترتیب بیشترین آمار تولید را در این بخش به خود اختصاص داده‌اند.

برگزاری نمایشگاه زنده از پرورش کرم ابریشم در جشنواره فومن

رئیس اداره میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی فومن در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم، اظهار کرد: یکی از صنعت‌ها، سنت‌ها و هنرهای مردم گیلان پرورش کرم ابریشم برای استفاده و تجارت بوده است که متاسفانه با افزایش منسوجات ابریشمی این مهم با مشکل رو به رو شده است.

سید محمدعلی حسینی نسب افزود: نمایشگاه زنده از پرورش کرم ابریشم به همراه اجرای بازی‌های بومی و محلی، آیین سنتی عروس بران، کشتی گیله‌مردی و موسیقی بومی و سنتی از برنامه‌های ویژه در برگزاری نخستین جشنواره پیله کرم ابریشم است.

گزارش از زلیخا صفری

انتهای پیام/ آ

اخبار مرتبط



           کیش رودبار

 

 



پنج شنبه 25 ارديبهشت 1398برچسب:فاطیما,کیش رودبار,کمالی نیا,تالش,سنت,عکس,دختر تالش, :: 17:33 ::  نويسنده : حسن كمالي نيا

                                                                                                               فاطیما

            حفظ سنتها و آیین تالشی



 نمایی از روستای سرسبز کیش رودبار



عید باستانی بر همگان مبارک



اولین جشنواره پنیر تالشی در روستای سقی بن فومن برگزار شد

از جمله حواشی این جشنواره زیبا میتوان به آموزش نحوه به عمل آوردن پنیر معروف سیاهمزگی برای مردم

و همچنین حضور فرماندار ، ناصر عاشوری و سایر مسئولین شهرستان در بخشی که پنیر تالشی به صورت

مستقیم عرضه شد که حاضرین رغبت بسیار فراوانی برای خرید این محصول لبنی نشان دادند.

همچنین در این جشنواره با حضور هنرمندان و علاقمندان، ورزشهای بومی محلی همچون لافند بازی،هفت سنگ،

چوپا و کشتی محلی،موسیقی های سنتی به زبان تالشی ،غذاهای محلی و نیز پخت نان سنگی نیز به اجرا درآمد.

به گفته مسئول این جشنواره تاکنون بیش از دو هزار نفر در جشنواره پنیر محلی فومن حضور یافتند

 

 

 



نخستین جشنواره پنیر تالشی برگزار می‌شود

                                                                                                                                              

نخستین جشنواره پنیر تالشی در روستای سقی‌بن فومن برگزار می‌شود             

 

آقای ولی قنبرزاده دبیر جشنواره  پنیر تالشی از برگزاری نخستین دوره جشنواره پنیر تالشی در روستای سقی‌بن شهرستان فومن خبر داد.

وی با بیان  این که این جشنواره با حضور و همکاری دامداران و چوپانان شهرستان فومن، شفت و ماسال با هدف اقتصاد پویا، اشتغال پایدار و تغذیه سالم به زودی برگزار می‌شود.

وی زمان برگزاری جشنواره مذکور را در 16 اسفندماه سال جاری(1392) عنوان کرد و گفت: اکنون بهترین نوع پنیر تالش «پنیر پوستی» یا همان «پنیر سیاه‌مزگی» شور است که توسط دامداران ماسوله و گشت‌رودخان و شفت تولید می‌شود.

به گفته این مسئول، بهترین نوع پنیر تالشی با قیمت هر کیلو 20 هزار تومان در بازار عرضه می‌شود.

وی تصریح کرد: در این جشنواره بازی‌های بومی و محلی، موسیقی سنتی، صنایع دستی، غذا و نان محلی به معرض نمایش گذاشته می‌شود.

دبیر جشنواره پنیر تالشی امروز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در فومن از برگزاری نخستین دوره جشنواره پنیر تالشی در روستای سقی‌بن این شهرستان خبر داد.

ولی قنبرزاده اظهار کرد: این جشنواره با حضور و همکاری دامداران و چوپانان شهرستان فومن، شفت و ماسال با هدف اقتصاد پویا، اشتغال پایدار و تغذیه سالم به زودی برگزار می‌شود.

وی زمان برگزاری جشنواره مذکور را در 16 اسفند جاری عنوان کرد و گفت: اکنون بهترین نوع پنیر تالش «پنیر پوستی» یا همان «پنیر سیاه‌مزگی» شور است که توسط دامداران ماسوله و گشت‌رودخان و شفت تولید می‌شود.

به گفته این مسئول، بهترین نوع پنیر تالشی با قیمت هر کیلو 20 هزار تومان در بازار عرضه می‌شود.

وی تصریح کرد: در این جشنواره بازی‌های بومی و محلی، موسیقی سنتی، صنایع دستی، غذا و نان محلی به معرض نمایش گذاشته می‌شود.

- See more at: http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13921211001358#sthash.NhO41tx1.dpuf
نخستین جشنواره پنیر تالشی برگزار می‌شود

نخستین جشنواره پنیر تالشی در روستای سقی‌بن فومن برگزار می‌شود.

خبرگزاری فارس: نخستین جشنواره پنیر تالشی برگزار می‌شود

دبیر جشنواره پنیر تالشی امروز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در فومن از برگزاری نخستین دوره جشنواره پنیر تالشی در روستای سقی‌بن این شهرستان خبر داد.

ولی قنبرزاده اظهار کرد: این جشنواره با حضور و همکاری دامداران و چوپانان شهرستان فومن، شفت و ماسال با هدف اقتصاد پویا، اشتغال پایدار و تغذیه سالم به زودی برگزار می‌شود.

وی زمان برگزاری جشنواره مذکور را در 16 اسفند جاری عنوان کرد و گفت: اکنون بهترین نوع پنیر تالش «پنیر پوستی» یا همان «پنیر سیاه‌مزگی» شور است که توسط دامداران ماسوله و گشت‌رودخان و شفت تولید می‌شود.

به گفته این مسئول، بهترین نوع پنیر تالشی با قیمت هر کیلو 20 هزار تومان در بازار عرضه می‌شود.

وی تصریح کرد: در این جشنواره بازی‌های بومی و محلی، موسیقی سنتی، صنایع دستی، غذا و نان محلی به معرض نمایش گذاشته می‌شود.

- See more at: http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13921211001358#sthash.NhO41tx1.dpuf
نخستین جشنواره پنیر تالشی برگزار می‌شود

نخستین جشنواره پنیر تالشی در روستای سقی‌بن فومن برگزار می‌شود.

خبرگزاری فارس: نخستین جشنواره پنیر تالشی برگزار می‌شود

دبیر جشنواره پنیر تالشی امروز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در فومن از برگزاری نخستین دوره جشنواره پنیر تالشی در روستای سقی‌بن این شهرستان خبر داد.

ولی قنبرزاده اظهار کرد: این جشنواره با حضور و همکاری دامداران و چوپانان شهرستان فومن، شفت و ماسال با هدف اقتصاد پویا، اشتغال پایدار و تغذیه سالم به زودی برگزار می‌شود.

وی زمان برگزاری جشنواره مذکور را در 16 اسفند جاری عنوان کرد و گفت: اکنون بهترین نوع پنیر تالش «پنیر پوستی» یا همان «پنیر سیاه‌مزگی» شور است که توسط دامداران ماسوله و گشت‌رودخان و شفت تولید می‌شود.

به گفته این مسئول، بهترین نوع پنیر تالشی با قیمت هر کیلو 20 هزار تومان در بازار عرضه می‌شود.

وی تصریح کرد: در این جشنواره بازی‌های بومی و محلی، موسیقی سنتی، صنایع دستی، غذا و نان محلی به معرض نمایش گذاشته می‌شود.

- See more at: http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13921211001358#sthash.NhO41tx1.dpuf
نخستین جشنواره پنیر تالشی برگزار می‌شود

نخستین جشنواره پنیر تالشی در روستای سقی‌بن فومن برگزار می‌شود.

خبرگزاری فارس: نخستین جشنواره پنیر تالشی برگزار می‌شود

دبیر جشنواره پنیر تالشی امروز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در فومن از برگزاری نخستین دوره جشنواره پنیر تالشی در روستای سقی‌بن این شهرستان خبر داد.

ولی قنبرزاده اظهار کرد: این جشنواره با حضور و همکاری دامداران و چوپانان شهرستان فومن، شفت و ماسال با هدف اقتصاد پویا، اشتغال پایدار و تغذیه سالم به زودی برگزار می‌شود.

وی زمان برگزاری جشنواره مذکور را در 16 اسفند جاری عنوان کرد و گفت: اکنون بهترین نوع پنیر تالش «پنیر پوستی» یا همان «پنیر سیاه‌مزگی» شور است که توسط دامداران ماسوله و گشت‌رودخان و شفت تولید می‌شود.

به گفته این مسئول، بهترین نوع پنیر تالشی با قیمت هر کیلو 20 هزار تومان در بازار عرضه می‌شود.

وی تصریح کرد: در این جشنواره بازی‌های بومی و محلی، موسیقی سنتی، صنایع دستی، غذا و نان محلی به معرض نمایش گذاشته می‌شود.

- See more at: http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13921211001358#sthash.NhO41tx1.dpuf


 نیم روز گردش در بالای کوههای اطراف روستای کیش رودبار  1392/12/1

 ---------------------------------

حرکت بسمت بالای کوه

 --------------------------------

  تماشای مناظر دور دست از بالای کوه هم خالی از لطف نبود

 ------------------------------

آبشار دگله ویز در بالای کوه هم بسیار دیدنی بود

 -------------------------------

 

 -----------------------------

خوردن برف در بین راه هم بسیار خوشایند بود

 -----------------------------

 ---------------------------

 پایین رفتن آفتاب از قله کوه منظره زیبایی بوجود آورده بود

 



خبر فوری

برگزاری جشنواره محلی سوارکاری در تیمور کوه آلیان

به اطلاع میرساند اولین جشنواره محلی سوارکاری روز یک شنبه 1392/10/29 از ساعت 9 صبح در کنار استخر بزرگ روستای تیمورکوه دهستان آلیان به همراه برنامه های شاد سنتی برگزار میگردد .

از کلیه افرادی که قصد دارند روز تعطیل شادی را در کنار خانواده خود سپری کنند دعوت میشود در این جشنواره شاد و مفرح شرکت کنند .

 



 

دوشاو پزی در تالش

چون می گویند در قدیم اگر دوشاب هنگام پختن در سر کوره و یا در کوره بر زمین می ریخت، مردم سر و صدای زیادی به خاطر دلسوزی و ناراحتی از حیف و میل شدن آن می کردند. لذا به همین جهت این ضرب المثل به وجود آمده است.

دوشاب را معمولاً در کوزه ی گلی سفالی  و یا شیشه ای «دشاوَه نوقولدون» می ریزند. مقیاس وزنی آن نیز بر حسب «چیری» می باشد. «چیری» یا «مرسَه چیری» به ظرف های کوزه ای مانندی می گویند که دارای دستگیره ای از جنس مسی می باشد و برای آوردن آب از آن استفاده می کنند و تقریباً هفت کیلو(یک من تالش) دوشاب را در خود جای می دهد. از این ظرف در دوشیدن شیر گاوها نیز استفاده می کنند که به زبان تالشی به آن «شتَه چیری» می گویند. وقتی در آندوشاب ریخته شود به آن «دشاوَه چیری» می گویند.

چگونگی مراسم دوشاب پزی به ترتیب زیر انجام می شود:

1 ـ کورَه سازی 2 ـ ایزمَه وواَری 3 ـ اَربا چینی 4 ـ اَربا کویی 5 ـ راوَه گِری 6 ـ تَشتَه پِنَه ای 7 ـ کولَه ژَنی 8 ـ زَردَه ویش 9 ـ مَرجواَه گل 10 ـ پلا گل 11 ـ تَشتَه آگِری 12 ـ تَشتَه آلیسی

ماده ی اولیه دوشاب که آبکی می باشد را در تشت مسی می ریزند و روی کوره داغ می کنند. این آب باید آنقدر بجوشدتا دو سوم آن بخار شود. یک سوم دیگر آن که باقی می ماند و قابل استفاده می باشد را دو شاب می گویند و از این جهت است که به رُب خرمالو دوشاب گفته می شود.

1 ـ کوره سازی:

یعنی ساختن کوره ای تنور مانند یا به اصطلاح تالشی «دشاوَه کورَه».

مراسم دوشاب پزی یا «اَرباتیما» معمولاً در اوایل آبان ماه آغاز  می شود و به مدت یک الی یک ماه و نیم ادامه دارد.

حدود بیست روز مانده به مراسم «اَرباتیما» ابتدا در گوشه ای از حیاط منزل زیر یک ساختمان موقت کپری کوتوم شکل، کوره ای را با گل و سنگ به شکل تنورهای نانوایی با وضع مستحکمی درست می کنند. از طرف زمین در دو طرف کوره 2 سوراخ به اندازه های تقریبی یک سینی معمولی کوچک سوراخ های هواکش یا «واگِر» درست می کنند که ارتفاع این کوره ها از سطح زمین به اندازه ی تقریبی یک الی یک متر و نیم می باشد.

لازم به ذکر است که مراسم «اَربا تیما» به صورت دسته جمعی و شراکتی توسط 3 الی چهار خانواده به اتفاق هم  آغاز می شود. بعد از ساختن کوره بلافاصله تا مدتی که کوره به طور کامل خشک شودف افراد به طور دسته جمعی شروع به آوردن هیزم می کنند. لازم به توضیح است که در «دشاوَه پِه ای» بیشترین هیزم مصرف می شود.

2 ـ ایزمَه وواَری:

یعنی آوردن هیزم.

به این ترتیب کار آوردن هیزم به پایان می رسد و هیزم های تهیه شده را برای دوشاب پزی کنار کوره انبار می کنند.

3 ـ اَربا چینی:

یعنی چیدن میوه ی خرمالو یا «اَربا گلَه».

بعد از ساختن کوره و آوردن هیزم و فراهم نمودن بقیه لوازم مورد نیاز برای مراسم دوشاب پزی، تعدادی از افراد که خواهان پخت دوشاب به صورت دسته جمعی و شراکتی می باشند به اتفاق هم و فرزندان شان و با بردن چند رأس اسب به انضمام تعداد 10 الی 12 سبد به جنگل می روند. سبد را از سرشاخه های تر و تازه درخت آلوچه ی ترش«ترشَه خَرو یا ترشَه اَرو» می تنند و به این سبد های بافته شده در زبان تالشی، «سَفَه» یا «اَربا سَفَه» می گویند.

بعد از رسیدن به جنگل، وقتی به درخت خرمالوی مرغوب رسیدند، سبدها را آماده می کنند و یک نفر به عنوان «اَرباچین» یک طناب بلند به اندازه ارتفاع درخت و یک داس با خود برمی دارد و بالای درخت می رود و شاخه های درخت خرمالو را که پر از میوه های ان می باشد را به صورت دسته ای می چیند و سپس با مهارت خاصی دسته ی آن را به سر طناب می بندد و ان را آهسته به طرف زمین روانه می کند. به زبان تالشی به آن دسته ی خرمالو، «اشتق» یا «اَربا اشتق» می گویند.

فرد «اَرباچین» این کار را ادامه می دهد و یکی دیگر نیز سر طناب را از شاخه های خرمالوی به زمین فرستاده شده توسط «اَرباچین» باز می کند و به طور مرتب در گوشه ای از زمین می گذارد. به این فرد «اشتقَه گِر» می گویند.

مابقی افراد اعم از ریز و درشت، مشغول جدا کردن میوه های درخت خرمالو از شاخه های آن می شوند و به ترتیب و با مهارت سبدها را پر می کنند و روی آن را با برگ درختان می پوشانند و در گوشه ای می گذارند.

وقتی تمام سبدها از میوه ی خرمالو پر شد، تعدادی از آن ها را بر پشت اسب ها می بندند و هر کدام از افراد بزرگسال نیز یکی از سبدهای پر شده را با طناب هایی از جنس ساقه برنج که به صورت جفت بر بدنه ی سبد وصل کرده اند(و به ان در زبان تالشی «بالَک» می گویند) مانند جلیقه در داخل بالَک ها قرار می دهند و بر دوش می گیرند طوری که اسب ها در جلو و خود در پشت سرشان حرکت می کنند و راهی منزل می شوند. بچه های خردسال هم اگر قادر باشند شاخه ی هیزمی را با خودشان به منزل می آورند

لازم به ذکر است که درخت خرمالو «اَربادار» هم در جنگل، صحرا و در سر مزارع کشاورزی و در گوشه های بازوهای کرت ها ی زمین های زراعی می روید.

به این ترتیب مراسم «اَرباچینی» به پایان می رسد.

4 ـ اَرباکویی:

یعنی کوبیدن و له کردن دانه های خرمالو.

بعد از این که «اَربا چین» ها، اَربا را به خانه آوردند، بلافاصله از پشت اسب ها سبدها را پایین می آورند و آن ها را در داخل چوب های تراشیده شده و گودشده ای  به نام «لار» یا «اَربالار» که شبیه کانال های آب می باشند، خالی می کنند. بعد از خالی کردن ابتدا آن ها را در داخل «لار»ها به وسیله ی پُتک های چوبی می کوبند و کاملاً میوه های خرمالو را له و خرد می کنند. البته این کار بیشتر توسط خانم ها انجام می شود. لازم به ذکر است که به پُتک های چوبی که برای له کردن خرمالو استفاده می شود به زبان تالشی، «کما» یا «اَربا کما» یا «چواَ کنا» گویند. سر این چوب های داراز بزرگ می باشد

بعد از کوبیدن خرمالوها، مقداری از سبوس برنج (به زبان تالشی «فل») را می سوزانند و خاکسترش را تمیز والک می کنند و سپس آن را با اَربای کوبیده شده مخلوط می نمایند و به مدت یک شب ماده ی مخلوط شده را در همان حالت می گذارند. سپس صبح روز بعد میوه های خرمالوی کوبیده شده و مخلوط در خاک سبوس را چنگ می زنند. به این کار به زبان تالشی «آخا» می گویند.

سپس ماده ی کوبیده و آماده شده را از لار برمی دارند و در داخل لارهای تمیزی می ریزند و با آب تمیز مخلوط می کنند و به هم می زنند که به این کار در زبان تالشی «پلا پِشوری» یا همان شستن و به هم زدن برنج ریخته شده در دیگ غذاپزی می گویند.

بعد از انجام این کار ماده ی مخلوط شده را به همراه آب با یک ظرف بزرگ در داخل یک سبد بلند باریک مخروطی شکل که از سرشاخه های انواع درختان تنیده شده است، به ارتفاع 5/1 الی 2 متر به عنوان الک می ریزند. در زیر این سبد مخروطی شکل الک مانند، لارها یا ظرف های بزرگ و تمیز شده ای را می گذارند تا تفاله«پوشَه یا اَربا پوشَه» ماده میوه های خرمالوی کوبیده شده در داخل سبد مخروطی شکل باقی بماند و آب آن که مایع اصلی و شیره ی میوه های خرمالو می باشد در داخل دیگ های بزرگ زیر سبد ریخته شود. در زبان تالشی به این سبدها «راوَه گِرَه سَفَه» یا سبد مایع گیری می گویند که آن را در گوشه ای از اتاق آویزان می کنند.

5 ـ راوَه گِری:

یعنی مایع گیری که به مایع اصلی شیرین و شیره ی میوه های خرمالو به زبان تلشی «راوَه» یا «دشاوَه راوَه» می گویند. بدین ترتیب کار «اَرباکویی» و «راوَه گِری» به پایان می رسد.

6 ـ تشتَه پِنَه ای:

یعنی تشت گذاشتن یا گذاشتن تشت روی کوره ی داغ شده ی پر از «راوَه» یا مایع شیرین اصلی را گویند

وقتی ماده اولیه اولیه میوه های خرمالو که بصورت مایع، زلال، شفاف، تمیز و عاری از هر گونه خار و خاشاک و کوچک ترین ذره تفاله و ...  باشد، آن را در داخل تشت های بزرگ مسی(مرسَه تَشت) می ریزند و آن را روی کوره  ی داغ و آماده می گذارند و لحظه به لحظه از طریق سوراخ های کوچک زیر کوره هیزم می ریزند.  به این کوره به زبان تالشی، «دشاوَه کورَه» می گویند. بدین ترتیب کار «تَشتَه پِنَه ای» پایان می پذیرد.

7 ـ کولَه ژَنی:

یعنی عقب نشینی دادن و مهار کردن

»کول» گیاهی خاردار، چهار فصل، به ارتفاع تقریبی 20 الی 25 سانتی متر، دارای برگ های غنچه ای و فشرده به هم شبیه برگ های شمشاد اما با لبه تیز و خاردار می باشد که در فصل زمستان گوسفندها و بزها از آن تغذیه می کنند. احتمالاً در زبان فارسی همان گیاه خارشتر اما با خصوصیات خزری باشد که به زبان تالشی به این گیاه یا بوته «کول» گفته می شود.

مردم تالش در فصل دوشاب پزی بوته های «کول» را می چینند و سر یک چوب را می شکافند و با نخ آن را به چوب یک یا یک و نیم متری محکم می بندند. و هنگامی که دوشاب جوش می کند و در اثر جوشیدن امکان سرریز شدن وجود دارد به وسیله این چوب آن را هم می زنند تا از ریختن دوشاب جلوگیری کنند. به این کار به زبان تالشی «کولَه ژَنی» گویند.

8 ـ زَردَه ویش:

یعنی به زردی گراییدن

وقتی بیش از یک سوم مایع میوه های خرمالو«راوَه» در تشت به علت جوشیدن بخار شد، کم کم رنگ آن به زردِ متمایل به قرمز می گراید و نسبتاً رنگ و شکل دوشاب به خود می گیرد. به این حالت به زبان تالشی «زَردَه ویش» می گویند.

9 ـ مرجواَ گل:

یعنی جوش یا جوشیدن به شکل عدسی

به زبان تالشی به عدس«مَرجو» و به جوشیدن «گل» گویند.

10 ـ پلا گل:

یعنی جوشیدن مانند جوش آب برنج در موقع پخت برنج به صورت کته.

وقتی که بیش از دو سوم آب دوشاب به صورت کامل بر اثر حرارت کوره در داخل تشت بخار شد، این مایع دو جوش پشت سر هم هر کدام به اندازه ی 5 دقیقه با نام «مرجواَ گل» و «پلا گل» را پشت سر می گذارد.

11 ـ تَشتَه آگِری:

یعنی پایین آوردن تشت از روی کوره.

بعد از بخار شدن بیش از دو سوم «راوَه» داخل تشت روی کوره داغ و جوش های «مرجواَگل» و «پلا گل»، حالا نوبت پایین آوردن آن که فقط دوشاب خالص را داراست، می باشد. به این کار به زبان تالشی «تَشتَه آگِری» می گویند.

اگر فرض کنیم که تشتی که مثلاً 15 لیتر ظرفیت دارد و آن را پر از مایع میوه های خرمالو«راوَه» کنیم و روی کوره داغ بگذاریم تا تبدیل به دوشاب گردد، از 15 لیتر بیش از 10 لیتر آن باید بر اثر جوشیدن در تشت هایی که بیش از 2 الی 3 ساعت روی وره قرار می گیرند، بخار گردد. بدین ترتیب حدود 5 لیتر آن به صورت دوشاب در تشت باقی می ماند. به همین خاطر اسم این مایع دوشاب است یعنی دو قسمت آن آب است که بخار می شود و یک قسمت آن باقی می ماند که به آن دوشاب می گویند.

لازم به ذکر است که هر رهگذری که از کنار کوره های دوشاب پزی عبور می کند به صاحبان کوره می گوید: «دشاور شیرین» یعنی دوشابت شیرین باشد. صاحبان کوره ها نیز در جواب می گویند: «زومون شیرین» یعنی زبانت شیرین باشد.

درخت خرمالو درختی است وحشی، به اندازه تقریبی درخت های ممرز و لیلَکی که دارای میوه های کوچکی به اندازه ی گیلاس می باشد.

ضرب المثل درباره درخت خرمالوی وحشی:

هم گیلونی اَربا کو دَلَکیمَه، هم بَغدادی خرما کو

یعنی: هم از خرمالوی گیلان بی بهره شدم و هم از خرمای بغداد.

کاربرد: این ضرب المثل برای افرادی به کار می رود که می خواست همزمان از دو کار یا جریان سود ببرد که از هر دو تا بی بهره می شود.

12 ـ تَشتَه آلیسی:

لیسیدن و خوردن دوشاب های باقیمانده داخل تشت بعد از خالی کردن آن.

وقتی که تشت را از روی کوره برداشتند و بر زمین گذاشتند، کمی از دوشابی را که در داخل ظرف خالی می کنند در بدنه درونی آن باقی می ماند که بچه ها و حتی بزرگسالان قبل از پایین آوردن تشت از روی کوره دور کوره را برای «تَشتَه آلیسی» محاصره کرده اند و منتظر این کار هستند. بلافاصله بچه های خردسال با تکه چوبی به اندازه چوب کبریت دور تا دور تشت می نشینند و مشغول زدن چوب به داخل تشت می شوند و به وسیله ی آن چکه های دوشاب باقیمانده تشت را برداشته و می خورند.

بعد از «تَشتَه آلیسی» دوباره زن ها تشت را برمی دارند و کاملاً می شویند و سپس از مایع میوه های درخت خرمالو یا «راوَه» آن را پر می کنند و دوباره آن را روی کوره می گذارند و بدین ترتیب مراسم «اَرباتیما» به پایان می رسد.

 ----------------------

اشاره : در گذشته دوشاب یکی از مهم ترین محصولات تالش بود و از منابع قابل توجه در آمد برای روستا ئیان . چنانکه طبق یک آمار رسمی در سال 1276 شمسی ، تنها در بلوک تالشدولا 1100 خروار دوشاب تولید شده بود . ولی متاسفانه بر اثر سیاست های نادرست ، به بهانه حفاظت از جنگل ها ، جامعه ما از این حجم تولید محروم شده است  . در حالیکه برای تولید دوشاب درختی بریده نمی شود . بلکه در گذشته کمی از سرشاخه های درختان جنگلی امبرا ( خرمندی) بریده می شد . اما امروزه با وجود ابزار و امکانات کافی ، حتی نیازی به بریدن آن سرشاخه ها نیز نیاز نیست – عبدلی .

* اصطلاحات تالشی این مقاله به گویش ماسالی ست و در دیگر گویشها ی زبان تالشی اندکی تفاوت می یابد .         

منبع : ماهنامه تالش



چهارمین جشنواره بومی محلی اربا دوشاو به همت آقای ولی قنبرزاده در روستای دارباغ برگزار گردید.

روستای دارباغ به واسطه ی حضور ولی قنبرزاده در سالهای اخیر تبدیل به یکی از مراکز اصلی برگزاری آیینهای بومی محلی شده است. قنبرزاده که خود پایه گذار جشنواره اربا دشاو میباشد یکی از فعالترین چهره هایی است که در زمینه ی فرهنگ بومی محلی گیلان فعالیت می کنند.

جشنواره اربا دوشاو از ساعت چهارده روز پنجشنبه نهم آبانماه سال 1392 با اجرای موسیقی محلی به طور زنده، برپایی نمایشگاه صنایع دستی محلی، و تهیه و به عمل آوری اربا دوشاو در روستای دارباغ شهرستان فومن برگزار و همانند سالهای گذشته محصول به عمل آوری شده و بلافاصله به فروش میرسید که کاملا طبیعی و خالص می باشد.

همچون گذشته جذابترین بخش جشنواره تلاش بانوان روستایی در تهیه ی اربا دوشاو از ابتدا تا انتها در حضور بازدیدکنندگان می باشد .

این جشنواره سالهای گذشته در محوطه اصلی روستای دارباغ برگزار میگردید که امسال با توجه به استقبال کم نظیر مردم که از اکثر نقاط استان و حتی از استانهای دیگر مانند تهران ، اصفهان و .... ازجشنواره بازدید نموده بودند این جشنواره به مکان بزرگتری در حاشیه رودخانه روستای دارباغ انتقال پیدا کرد و علاوه بر زیبایی خاص مناظر طبیعی اطراف باعث شد که این جشنواره با نظم خاصی نیز برگزار گردد.

دبیر برگزاری این جشنواره ولی قنبرزاده که خود اهل روستای دارباغ است و پیش از این با عناوین مختلفی نظیر رییس کمیته ی کشتی گیله مردی استان ، رییس هیئت بومی محلی شهرستان فومن و ... در زمینه ی فرهنگ بومی محلی گیلان فعالیت کرده است ، معتقد است: دوشاب پزی، علاوه بر زنده کردن فرهنگ بومی- محلی و اشاعه آن به نسل جوان از لحاظ اقتصادی نیز برای روستاییان درآمدزا است و در ضمن اطلاع‌رسانی به نسل جوان، نکوداشت نیاکان و سنت‌های بومی و محلی و توسعه صنعت گردشگری را از مهم ترین اهداف برگزاری چهارمین جشنواره اربا دوشاو اعلام و تاکید کرد: انتقال فرهنگ‌ها و سنت‌های قدیم به صورت متحد و منسجم از وظایف مسوولان محلی است.

اربا از میوه های جنگلی منطقه ی فومنات است که در گذشته بیش از امروز مورد استفاده ی بومیان قرار می گرفته است . با اینحال برخی فعالیتها نظیر برپایی جشنواره ی اربا دوشاو  باعث رونق گرفتن تولید و مصرف این میوه گردیده است. دوشاو بدست آمده از اربا (نوعی خرمالوی وحشی) دارای خواص درمانی زیادی از جمله برای بیماران مبتلا به کم خونی مفید میباشد .

گفته می شود که در سال گذشته در شفت، فومن و روستای تنیان از بابت فروش اربا بیش از سه میلیارد تومان درآمد نصیب تولیدکنندگان شده است.

 

در زیر عکسایی از برپایی این جشنواره زیبا را مشاهده میفرمایید.

 

آقای قنبرزاده در حال سخنرانی برای بازدید کنندگان

آقای ولی قنبرزاده دبیر اجرایی جشنواره در حال سخنرانی برای بازدید کنندپان

 

حضور دختر کوچولو با لباس محلی در جشنواره

 

 

عرضه محصولات غذایی محلی در محل جشنواره

 

آموزش انجام فعالیتهای بومی به علاقه مندان

حضور محققان و عکاسان علاقه مند به سنتهای بومی محلی

 

کوچولوی سواره

 

اجرای برنامه لافند بازی

 

انجام مراسم عروس بران سنتی در جشنواره

ا

 

انجام حرکات نمایشی با اسب

 

اجرای نمایش سنتی عروس و غوله 

 

حضور حاج ناصر عاشوری نماینده محترم مردم فومن و شفت در مجلس شورای اسلامی در جشنواره

................................................

...........................................

..................................................

......................................................

 




 

 

......................................................................................................

نمایی دیگر از ویلا

 


......................................................................................................

نمایی از ایوان بالایی ویلا


......................................................................................................

نمایی دیگر از ایوان بالایی ویلا


.......................................................................................................

نمایی دیگر از ایوان بالایی ویلا


.......................................................................................................

نمایی  از داخل یکی از اتاقهای ویلا


.......................................................................................................

نمایی  از داخل اتاق دوم ویلا


........................................................................................................

نمایی دیگر  از داخل اتاق دوم ویلا

 


.........................................................................................................

نمایی دیگر  از داخل اتاق دوم ویلا


.........................................................................................................

 

ویلای فوق با زیربنای 110 مترمربع بصورت دوبلکس

که در طبقه اول دارای آشپزخانه ، پذیرایی ، سرویس

و یک ایوان بوده و طبقه دوم دارای دو خواب حمام و یک

تراس بمساحت 15 مترمربع بوده و در زمینی به مساحت 550مترمربع در دامنه کوه در روستای کیش رودبار آماده

فروش میباشد.

تلفن تماس 09119329445     افرندیده

 

 




خانه قدیمی مربوط به مرحوم تشکری که قدمتی بیش از 40 سال دارد

این بنا در دل کوههای اطراف روستا قرار دارد و در حال حضر کسی در آن سکونت ندارد.

چند سال پیش چهار خانواده دیگر در اطراف این خانه سکونت داشتند که به دلیل مشکلات زندگی در کوه و نبود امکانات کافی از جمله را ه دسترسی از این مکان به داخل روستا کوچ نمودند که خانه های دیگر بر اثر مرور زمان ازبین رفتند.






عکس هایی از بالای کوههای مشرف به روستا که از بالای این کوه شهرهای فومن،صومعه سرا،رشت و چند شهر و روستای دیگر را مشاهده نمود و حتی تا حدی دریای خزر را هم میتوان با چشم مسلح مشاهده کرد.

کیفیت پایین عکس بخاطر استفاده از دوربین تلفن همراه میباشد.

 

یکی از درختان داخل کوه که قطر بزرگ آن نشان از قدمت زیاد این درخت دارد



صفحه قبل 1 2 3 صفحه بعد

درباره وبلاگ


با سلام خدمت شما دوستان عزيز به وبلاگ من خوش آمدید
آخرین مطالب
پيوندها

تبادل لینک هوشمند

براي نمايش اي وبلگ در وبلاگ شخصيتان اينجا را كليك كنيد .





نويسندگان


<-PollName->

<-PollItems->

آمار وب سایت:  

بازدید امروز : 14
بازدید دیروز : 0
بازدید هفته : 14
بازدید ماه : 43
بازدید کل : 126534
تعداد مطالب : 27
تعداد نظرات : 18
تعداد آنلاین : 1